08-05-07
Shoppen
Neem nooit kleren mee als je naar Amerika gaat, alleen lege koffers. Textiel en schoeisel zijn er stukken goedkoper dan in België (biefstuk ook, maar daar hebben we het hier niet over). Of liever, neem niks mee, want ook koffers zijn er goedkoper.
Natuurlijk moet je dan niet gaan shoppen op Park Avenue in New York. Maar als je geen modefat bent, vindt je in Kmart, Wal-Mart, Old Navy, Pennies… voor een habbekrats toffe kleren van goede kwaliteit. De eerste en laatste dag in New York is het dus winkelen geblazen. Mijn koffers puilen nu al uit, maar wie zegt dat er niets meer bij kan?

Empire State (l)
De hemel boven New York is opgeklaard, dus we vertrekken te voet naar Soho, een uitgelezen jachtterrein (So – Ho!) voor kooplustige fanatici die altijd schrik hebben dat ze een koopje zullen missen. Mijn motto luidt dan ook: hoe meer je koopt, hoe meer geld je bespaart. Ieder zijn meug natuurlijk, maar mijn favoriete winkels in de trendy buurt zijn de Moma Design Store, Urban Outfitters en Old Navy. Ook Bloomingdales sla ik nooit over, maar ik ga er alleen voor de toiletten. Niet in de kelder, maar op de vijfde verdieping. Heerlijke, welriekende toiletten die altijd vrij zijn en waar je van de vloer kunt eten mocht je dat willen. Een echte aanrader.
De wandeling richting benedenstad ligt bezaaid met historische gebouwen en pleinen: de Empire State Building, sinds 9/11 weer de hoogste wolkenkrabber van New York, de Flat Iron Building, de eerste torenflat in de stad, Madison Square Park, Union Square… Wat is New York toch prachtig!

Madison Square Park
Wat verder op Broadway stuiten we op een etalage volgepropt met handen. Het blijken porseleinen mallen afkomstig van een handschoenenfabriek die op de fles is gegaan. Prijzen schommelen tussen 40 en 150 dollar, een schijntje voor een conversatiestuk op de koffietafel. We pikken er twee uit, betalen en laten ze in ruil voor een bonnetje tot morgen achter in de winkel. Kwestie van niet de hele tijd met een uitgestoken hand rond te wandelen.

Na een kort bezoek aan Soho kunnen we het natuurlijk niet laten om een bezoekje te brengen aan de nieuwe Apple Store bij Central Park. De futuristische winkel bevindt zich onder een glazen kubus, vlak tegenover het beroemde Plaza Hotel dat al twee jaar in de steigers staat om te worden omgebouwd tot een luxeappartementsgebouw. Vergane glorie die definitief verdwijnt. Ondertussen moet ik weer dringend naar het toilet. Gelukkig heeft Bloomingdales ook in die buurt een winkel!

Apple Store: onder de glazen kubus
16:43 Gepost door Jean Lievens in Actualiteit | Permalink | Commentaren (0) | Tags: 035, new york, amerika, madison square, soho, winkelen, humor, flat iron, empire state | Facebook |
28-04-07
In snelvaart door de MET
Ik heb nooit goed mensen begrepen die zich een citytrip niet kunnen voorstellen zonder ten minste één museum binnen te wippen. Een museumshop, ja. Daar kan je ten minste kopen wat je ziet. Maar kijken zonder kopen… dat is aan mij niet besteed. Iedereen die mijn appartement heeft bezocht, zal daarvan getuigen.


Huiskamer van de Little House, Wayzata, Minnesota van Frank Lloyd Wright (1912-14)
Na het passeren van de metaaldetector, het afgeven van onze tassen (mijn camera en fototoestel moet ik bijhouden; je mag foto’s nemen in de Met zonder flash, maar niet filmen) en het betalen van het gesuggereerde entreegeld (20 dollar de man; er is geen vaste inkomprijs dus je mag veel minder geven, het enige dat je riskeert is een kwade blik van de kassier, maar hé, waarom moet die je leuk vinden?) kan onze verkenningstocht beginnen. De indrukwekende inkomhal krioelt van de bezoekers, maar wij staan moederziel alleen onder het bordje ‘Guided Tours’, vlak achter de kassa’s. Dan duikt uit het niets een gebrilde dame op jaren op: “Hi, I’m Pat. You’re here for the tour?” Ze lijkt niet verbaasd dat we maar met zijn tweetjes zijn. Enkele minuten later duiken nog een koppel op uit Boston en twee uit Canada. Om klokslag twee schiet Pat als een pijl vooruit: “Follow me!”

Begin van de tour
Pat is een dame die er geen gras laat over groeien. Indien er een Olympische record museumbezoek bestond, won ze met vlag en wimpel. In ijltempo sleurt ze ons mee van een marmeren standbeeld van een kouros naar het zestiende-eeuwse hoofd van een Oba, van het harnas van George Clifford van Cumberland naar het portret van Gertrude Stein van Picasso, van Aristoteles met het hoofd van Homerus van Rembrandt naar Madame Georges Charpantier van Renoir, van de huiskamer van Little House Wayzata van Lloyd Wright naar het bijeen gespatte Autumn Rhythm van Jackson Pollock, het eindpunt van de toer.
Eindpunt: flink uitgedund...
Op nauwelijks één uur zijn we door de meeste zalen gevlogen, hebben hier en daar een afdeling gezien die een terugkeer waard is (die Tiffany's!), en ontzettend veel bijgeleerd. Ik wist bijvoorbeeld niet dat de militaire groet zijn oorsprong vindt in de middeleeuwen, toen een ridder zijn vizier eerst omhoog klikte om zijn tegenstander recht in de ogen te kijken alvorens hem op zijn lans te spiezen. Interessant hé? Of dat de Grieken de eersten waren die de armen van een standbeeld los van het lichaam bijtelden. Of dat Picasso bij het schilderen van het portret van Gertrude Stein beïnvloed was door de Afrikaanse beeldhouwkunst.

Harnas van George Clifford, Derde Graaf van Cumberland (ca 1580)
Pat koerst door meer dan tweeduizend jaar kunstgeschiedenis en legt verbanden tussen tijdperken en continenten alsof ze het over keukenrecepten heeft. Telkens ik een foto neem, moet ik een tandje bijzetten om de inmiddels tot vier man uitgedunde groep bij te benen. De rest moest opgeven of overleed schielijk onderweg. Wie durft nu nog zeggen dat musea saai zijn?


Hoofd van een Oba (ca 1550) uit Nigeria (hof van Benin)

Autumn Rhythm, Jackson Pollock (1950)

Rodin was niet bij Pat's hoogtepunten...
12:26 Gepost door Jean Lievens in cultuur | Permalink | Commentaren (1) | Tags: metropolitan museum of art, 030, humor, new york, amerika | Facebook |
27-04-07
Roosevelt Island
Tussen het westen van Manhattan en Queens ligt Roosevelt Island, een dunne eilandstrook van drie kilometer lang en

Roosevelt Island: zicht op Manhattan
Het eilandje zelf heeft niet veel meer te bieden dan een uniek zicht op Manhattan vanuit een minder vertrouwde hoek. Maar de trip naar Roosevelt Island moet je niet zozeer doen voor de bestemming maar wel voor de verplaatsing. Sinds 1989 kan je het eiland weliswaar bereiken met de metro, maar een veel aangenamer en indrukwekkender manier is via de luchttram die tot

Begin van de rit
Roosevelt Island was vroeger een beetje het Alcatraz van New York, maar toen heette het nog Blackwell’s Island (tot 1921) en Welfare Island (tot 1973). Het eiland herbergde een gevangenis, een instelling voor zwakzinnigen en was ook een ballingsoord voor pokkenpatiënten. Nobele gevangenen waren ondermeer de Russische anarchiste Emma Goldman (voor diverse politieke activiteiten), de rondborstige actrice Mae West (voor openbare zedenschennis in haar toneelstuk Sextette) en blueslegende Billie Holiday (voor prostitutie). In 1973 werd de smalle strook die tot het district Manhattan behoort, genoemd naar voormalig president Franklin Delano Roosevelt.

76 meter boven East River
Roosevelt Island telt een kleine tienduizend inwoners. Velen wonen in sociale flats, maar de rijkere middenklasse is er duidelijk in opmars. Aan beide uiteinden van het eiland staan gebouwen van het Coler-Goldwater ziekenhuis, gespecialiseerd in geriatrie en rehabilitatie van patiënten die zichzelf niet kunnen behelpen, maar niet langer kunnen verblijven in een gewoon hospitaal. Ik kwam er eentje tegen, op een steenworp van de luchttram en een boogscheut van de kliniek.

Cabine van de luchttram
“Mmm, ho, hi, hoe, poes, poes,” schreeuwt een zwarte man me toe. Met zijn enige nog werkende been probeert hij vanuit zijn rolstoel tot bij mij te hinken, met zijn enige nog werkende arm zwaait hij me paniekerig toe. Ik stap naar hem toe en stel hem de totaal overbodige vraag of ik hem kan helpen. “Gief poes, poes, poes,” stamelt hij. Omdat ik vermoed dat hij een duwtje in de rug wilt, pols ik naar zijn bestemming. Hij uit onverstaanbare geluiden, probeert te wijzen, maar zijn vinger is “all over the place”. “Naar de bus?” vraag ik, terwijl ik naar een gele schoolbus wijs. “No, no, no.” Dat versta ik dan weer wel. Op goed geluk af begin ik hem vooruit te duwen, steeds sneller en sneller. Zijn rolstoel begint gevaarlijk heen en weer te zwiepen op het schuin hellende voetpad en ik moet al mijn kracht gebruiken om niet te kapseizen. Ook hij heeft duidelijk moeite om zich recht te houden, maar wordt gered door wat ik denk middelpuntvliedende krachten te zijn.

Zicht op de gammele Queensboro Bridge
Wat verder vraag ik hem of ik op de goede weg ben. “I blind” is zijn antwoord. Ook dat nog. Inmiddels komen mensen vanuit de tegengestelde richting op ons af. Ze blijken hem te kennen, want iedereen zwaait hem toe. Hij wuift terug, hoewel zijn armbeweging ook een teken van paniek kan zijn ten gevolge van mijn rijgedrag. “Ran away again, Lionel?” roept een zwarte vrouw berispend toe, terwijl ik haar voorbij zoef. Ik schep weer moed en minder vaart. De volgende tegenhanger klamp ik aan om te vragen of hij weet waar ik Lionel moet brengen. “Sure, the hospital”. Hij wijst naar een wat verder gelegen gebouw. Oef. Gered. Nog een steile helling naar boven, tot aan de ingang van de kliniek waar ik Lionel deponeer. Hij lacht breeduit en schudt me tot tweemaal toe de hand. Omdat ik hem heb teruggebracht, of omdat hij de tocht heeft overleefd? Ik zal het nooit weten. Maar mijn bezoek aan Roosevelt Island zal ik niet gauw vergeten.

Geen commentaar
25-04-07
Een blik achter de tv-schermen
Maandag 16 april. De stortregen in New York heeft plaats geruimd voor een kogelregen in Virginia. Alle zenders pakken uit met breaking news. Een ideale dag om de NBC-studio’s te bezoeken.
GE Building, Rockefeller Center
Plaats van de afspraak is de eerste verdieping boven de souvenirwinkel van NBC (National Broadcasting Company). De ticketjes hebben we de dag voordien gekocht, 18,5 dollar het stuk. En dat voor een rondleiding van ongeveer zeventig minuten. Voor een tv-freak als ik met een overmaatse belangstelling voor zelfs de meest ondermaatse onderwerpen is dat zeker geen weggegooid geld.
De NBC-studio’s bevinden zich in de General Electric Building, de rijzige art-deco toren van het Rockefeller Center. Tussen haakjes, als je moet kiezen, bezoek dan eerder het observatiedek van de

Panorama op 'Top of the Rock'

Art deco kunst Rockefeller Center

Na het reclamefilmpje worden we naar de controlekamer gegidst, waar we vanachter een dik glazen raam een blik worden gegund op de monitoren die verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse programmering van een slordige 100 tv-uren. Daarna krijgen we een paar studio’s te zien, waaronder Studio 8H waar Saturday Night Life wordt opgenomen. Daar kunnen we even zitten op de bovenste rij van de bovenste publiekstribune, waar de woorden van de gids verloren gaan in het lawaai van een reusachtige cellofaantape die door werklieden op de benedenvloer rond een gigantische maar ondefinieerbare stapel rekwisieten wordt gewikkeld.

Rockeller Center: ook kunstcentrum
Na de studio’s worden we druppelsgewijs een controlekamer binnengeloodst, waar we eerst moeten plaatsnemen achter een nep nieuwsbureau voor een foto. Daarna pikt Greer twee vrijwilligers uit het publiek: een knaap van pakweg 15 die het nieuws moet voorlezen, en zijn schaapachtige vader die voor een green screen het weerbericht mag presenteren. Dat voor de ogen van de rest van de groep. De toer eindigt als vanzelfsprekend in de souvenirshop, waar je voor een kleine 20 dollar je portret als nieuwsanker en twee magneetjes met dito miniportretjes ontvangt. Heb je nog geld over, dan kan je dat spenderen aan een beker, T-shirt of baseballpet met het NBC-logo of je favoriete show. Mijn geld is op.

13:18 Gepost door Jean Lievens in cultuur | Permalink | Commentaren (0) | Tags: 027, humor, rockefeller center, nbc, top of the rock, new york, amerika, reistips | Facebook |
24-04-07
Een natte zondag bij Genette, de Rockette
Terwijl België zucht onder tropische temperaturen, verdrinkt New York in de ergste stortregens van de laatste dertig jaar. Dat we dat mogen meemaken. De riolen slagen er nauwelijks in het gutsende water te slikken. Vanuit roestige roosters en witrood gestreepte schoorstenen spuwen de ingewanden van de stad nog ostentatiever dan gewoonlijk hun witte rookwolken de grauwe lucht in. New York lijkt meer dan ooit op Gotham City. Waar is Batman?


Onze eerste stop is de legendarische Radio City Music Hall. In de nasleep van de beurscrash van 1929 besliste John D. Rockefeller Junior om een volledig nieuw gebouwencomplex neer te poten in Midtown Manhattan. Het futuristische Rockefeller Center moest een baken van optimisme en hoop worden in het door de Grote Depressie geteisterde New York. Commerciële partner van het megalomane project was de Radio Corporation of America, beter bekend in de afgekorte versie RCA. Hat mediaconcern overvleugelt ondermeer het radiostation NBC en de filmstudio RKO die met King Kong (1933) de lont aan mijn kinderlijke begeestering voor New York deed ontbranden, maar dat geheel terzijde.

Het podium van radio City Music Hall
Rockefeller en RCA namen het theatergenie “Roxy” Rothafel onder de arm om een unieke schouwburg uit de grond te stampen. Radio City Music Hall moest een paleis voor het volk worden. Een plaats waar Jan met de pet tegen betaalbare prijzen kon genieten van vertier van topklasse. De Amerikaanse versie van brood en spelen. De dam van miljonairs tegen het socialisme dat zelfs de Amerikaanse arbeidersklasse had aangestoken. Maar het project blijft tot vandaag verbazen. Radio City is een adembenemende, feeërieke stad binnen de stad. Metropolis binnen de metropool. De Music Hall alleen neemt een volledige New Yorkse huizenblok in beslag en is daarmee het grootste overdekte theater ter wereld. Eind jaren negentig werd het complex na een grondige opknapbeurt in zijn oude glorie hersteld. Als je er geen voorstelling kunt bijwonen, is een rondleiding zeker de moeite waard, want het gebouw is een attractie op zich.
De indrukwekkende lobby
Onze gids is de rondborstige Pat. Ze dreunt voor de elfhonderdste keer met onvervalst Amerikaans enthousiasme haar verhaal af. Ik vergaap me aan zoveel art-decopracht waardoor haar woorden voor mij verloren gaan. Pat gunt ons een blik op de imposante hydraulische pompen onder het podium, een indrukwekkend staaltje techniek uit de jaren dertig dat zelfs de recente restauratie heeft overleefd. Daarna troont ze ons mee naar de bovenste verdieping, waar we oog in oog komen te staan met een Rockette.

Genette, de Rockette
De danseres lijkt wel ontsnapt uit een cartoon, zowel qua beeld als geluid. “Hi. Ik ben Genette, een van de 200 Rockettes…” Ik begrijp dat de meisjes tussen 1m70 en 1m75 groot zijn, maar zo staan opgesteld dat ze allen even lang lijken. De Rockettes zijn wereldbekend voor hun precisiedans. Ze gooien bijvoorbeeld gelijktijdig hun benen de lucht in (een voor een wel te verstaan). “Tot op ooghoogte” verklaart Genette, wat meteen de symmetrie verklaart. Ook Pat getuigt dat manoeuvre ooit te hebben uitgeprobeerd, maar het is haar maar een keer gelukt. Ik zoek tevergeefs naar een zwart kruis op haar voorhoofd. Na enkele beleefdheidsvragen vanuit het publiek mogen we in kleine groepjes samen met Genette op de foto. Maar eerst is er gelegenheid voor enkele soloshots. Ik kiek en maak me uit de voeten. Het thuisfront heeft al genoeg gelachen.

...maar ik ook (foto Jean Lievens)

De hydraulische pompen onder het podium (sorry, flash niet toegestaan)

Lusters in de grote lobby

Balkon in grote lobby

Drinkfonteintje

De herentoiletten op de kelderverdieping

I love Bette, een van de sterren die recent optrad in radio City Music Hall

Oude Rockettes....
16:09 Gepost door Jean Lievens in cultuur | Permalink | Commentaren (0) | Tags: 026, radio city, rockefeller, new york, amerika, reistips, humor, jean lievens | Facebook |
14-04-07
Pottenjacht
Pottenjacht
Waar koop je een pot in New York? Niet waar koop je pot, maar 1 pot. Beter niet vragen aan de man in de straat. De kans is groot dat hij niet eens een keuken heeft. Koken is aan New Yorkers niet besteed, dat weet een kind. Ruimte in Manhattan is krap en duur. Waarom een vierkante meter besteden aan een keuken, als een ijskast en microgolf volstaan? Maar ik vind dat het iets heeft om spaghetti af te gieten tussen de wolkenkrabbers. Dus: ik wil een pot. En een vergiet.
Enkele jaren geleden was ik dapper spaghetti aan het koken in Radio City Appartments, een uitstekend gelegen hotel op 49th Street. Aangezien wij eerder ons geld besteden aan theater dan aan restaurants, koken we liever ons potje zelf. Bij het afgieten van het kookvocht, glipte het deksel weg en belandde het kokende sop op mijn blote voet. Gevolg: “The Little Shop of Horrors” was voor mij “The Little Show of Horrors”. Dus: ik wil een goede pot. En een vergiet.
Vijfentwintig blokken verder stap ik de Kmarkt binnen. Ik vind wat ik zoek: een spaghettipot mét ingebouwd vergiet. Mijn geluk kan niet op. Maar wat met de saus? Met het potje in de hotelkamer krijg je nog geen baby gevoed. Maar nog eens 15 dollar extra? Nee. Op mijn terugweg passeer ik een bric-à-brac van het Leger des Heils. Dezelfde sauspot als bij Kmarkt, maar voor een schamele 4,99 $. Plus: het is voor een goed doel (wat doet het Leger des Heils eigenlijk?).
Gewapend met twee potten ben ik terug op de kamer. De spaghettisaus pruttelt dat het een lust is. Maar wacht… ik riek iets verbrand…


net gekiekt om de hoek

11-04-07
Katholieke kerk te koop
In het oude stadscentrum van Provo staat een katholieke kerk te koop. Het betreft een historisch gebouw, opgetrokken in Spaanse stijl, dat tot voor kort op de lijst van beschermde monumenten stond. En daar knelde het schoentje. De katholieken wilden het gebouw verkopen, het mormoonse stadsbestuur lag dwars.
Door immigratie uit Latijns- Amerika zit de katholieke kerk in Provo in de lift. Mexicanen in Utah kan je een beetje vergelijken met Marokkanen in België. Of als je wilt, katholieke kerken met moskeeën bij ons. Het oude kerkje was dus te klein geworden en de parochianen waren voor hun erediensten, dopen, huwelijken en begrafenissen uitgeweken naar een gymnasium in het aangrenzende Orem. Daar willen ze een nieuwe kerk bouwen die ruimte biedt voor 1200 mensen. Probleem: ze zijn zo arm als een kerkrat. En dat terwijl een bouwpromotor 1,2 miljoen dollar veil heeft voor hun kerkje dat in Provo staat te verkommeren.Patsituatie: de katholieken willen hun kerk verkopen, maar mogen niet van de mormonen die het gebouw willen beschermen. Alleen, mormonen houden niet van publiciteit en zeker niet van slechte publiciteit. Ze houden het liefst de kerk in het midden. Na veel getouwtrek besliste het stadsbestuur op 3 april met een vrij krappe meerderheid om het gebouw van de lijst van beschermde monumenten te halen. Nu de kogel door de kerk is, kunnen de bulldozers hun gang gaan. Maar wat blijkt? Sinds kort staat voor de kerk een bordje ‘For Sale”. Was het geduld van de bouwpromotor op, of proberen de katholieken meer dan 1,2 miljoen uit de brand te slepen? De heer is het wijs…
23:53 Gepost door Jean Lievens in Actualiteit | Permalink | Commentaren (0) | Tags: mormonen, 022, humor | Facebook |
10-04-07
Bij de beesten af
Bij de beesten af
Hierbij enkele kiekjes van beesten in de buurt, met uitleg naar bestvermogen.
Zeer veel vogels

Een tuinslang (ik ken de naam niet, maar de tuin zit er echt vol van; de slang is volkomen ongevaarlijk)



Pelikanen (die al te ver weg waren toen ik eindelijk mijn camera aan de praat kreeg)


Zeer grote molshoop
Oostendenaar (enkel in het voorjaar)

08-04-07
Verveling
Verveling
Pasen. Vandaag ga ik mijn vierde week Provo in. En mijn vijfde week zonder roken. Een goed moment om even bij stil te staan.
“Je begint je zeker te vervelen?” is de nieuwe vraag waarmee het thuisfront mij rond de oren slaat. Zonder deze blog zou dat allicht het geval zijn, maar het schrijven houdt me op de tippen van mijn tenen. Bovendien voel ik me elke dag een stukje fitter. Niet dat de lucht hier zo gezond is, want Utah Valley ligt in een kom waarin gifgassen van auto’s en industrie vaak gevangen zitten. Maar de lange wandelingen en vooral het klimmen schudden mijn stramme spieren weer wakker. Het is een pijnlijk ontwaken. Ik heb zeer op plaatsen waar ik niet eens besefte dat er zich een spier bevond.
Een andere oorzaak van de aanval van fitheid is ongetwijfeld de rookstop die ik mezelf vier weken geleden heb opgelegd. Zeg nu zelf, waar kan je beter stoppen met roken dan in Utah? Nu, als verveling een aanzet is tot het opsteken van een sigaret, dan kan ik me geen slechtere plaats voorstellen. Waarschijnlijk is dat de reden waarom de Latter Day Saints het gebruik van tabak verbiedt. Hun aanhangers zouden met bosjes doodvallen ten gevolge van longkanker en andere vreselijke door roken veroorzaakte ziektes. Maar zonder zichtbare mederokers in een straal van
Trouwens, ik begrijp niet waar al die heisa over hoe moeilijk het wel is om te stoppen met roken vandaan komt. Ik heb meer dan dertig jaar gerookt zonder één dag te stoppen. De gedachte kwam niet eens in mijn hoofd op. Ik vond niet-rokers seuten en ex-rokers lafaards die schrik hadden om kanker te krijgen. Nu ik een laffe seut ben geworden, kan ik alleen maar zeggen: beginnen met roken is minstens even moeilijk dan stoppen. En beide getuigen van een niet te onderschatten moed en doorzettingsvermogen. Maar als je het eerste kan, is het andere een fluitje van een cent.
Nu ik toch bezig ben, wil ik meteen komaf maken met een aantal andere mythes. Mijn eten smaakt niet beter en ook mijn neus vangt niet meer geuren op dan vroeger. Gelukkig maar, zou ik zeggen. Ik heb de sigaret niet ingeruild voor snoep, kauwgum of LSD (ook geen LDS) en ben geen kilo bijgekomen. De enige bewering die niet in rook is opgegaan, is dat de zin in een sigaret blijft. Maar als je beseft aan hoeveel andere goestingen je moet weerstaan, wil je niet in de gevangenis belanden, is ook dat laatste een kruis dat niet te zwaar is om dragen. Vrolijk paasfeest.

18:46 Gepost door Jean Lievens in humor | Permalink | Commentaren (0) | Tags: humor, 018, stoppen met roken | Facebook |
04-04-07
Handige Amerikanen
Handige Amerikanen
Amerikanen zijn doorgaans erg praktische mensen, zowel op professioneel vlak als privé. No-nonsense viert hier hoogtij. Helaas eindigt die praktische aanpak vaak daar, waar de overheid in zijn buidel moet tasten.
Maar goed, vandaag wil ik het hebben over een aantal simpele dingen, die ik thuis zal missen…
De keukenclip

De Amerikaanse ijskast

De brievenbus
De vuilnisbak


Tip: Democratische kiezers herken je aan hun blauwe vuilnisbak voor de deur. Republikeinen gooien alles bijeen.
De voedselafvaldisposeur

Voor degene die biologisch afval niet wensen te recycleren: kieper gewoon alles in de pompbak: groenteafval, aardappelschillen, vuile borden, potten en pannen… Geen vrees voor verstopping. Je drukt op een knop, alles wordt fijngemaald en weggespoeld. Populair apparaat in griezelfilms.
De Amerikaanse wasmachine


De bierfles met schroefdop

My favourite. In Amerika open je een bierflesje gewoon door de dop los te schroeven. Vaarwel flessenopener! Waarom, o waarom niet bij ons?
02-04-07
De Mormonen, een verhaal apart (3)
De Mormonen, een verhaal apart (3)
Zondag is voor mormonen kerk- en familiedag. Naast de verplichte kerkactiviteiten worden ze geacht de dag zoveel mogelijk door te brengen in gezinsverband. Afgelopen weekend waren er echter geen kerkdiensten. Een collectieve aanval van rationaliteit? Neen, tweemaal per jaar houden de mormonen een algemene conferentie waarop hun hoogste kerkleiders preken en richtlijnen geven. Ze gaan door op weekends waarin de eerste zondag van april en de eerste zondag van oktober vallen.
Een conferentie met niets nieuws
Omdat niet alle twaalf miljoen mormonen kunnen samenhokken in het Conference Center te Salt Lake City, worden ze verondersteld de sermoenen thuis te volgen: op radio, tv of het internet. De preken worden vertaald in meer dan 40 talen en per satelliet doorgestraald zodat de hele planeet live kan volgen. Over live gesproken, ieder jaar wordt met spanning uitgekeken naar de toespraak van de 96-jarige president van de kerk, Gordon B. Hinckley, die na zijn kankeroperatie van vorig jaar ook ditmaal de draak stak met zijn eigen gezondheid: “Bekwame dokters en verpleegsters houden me op het goede spoor. Sommigen onder u kunnen eerder gaan dan ik.” Of wat vindt u van die: “De wind waait, en ik voel me als het laatste blad aan de boom.” Ik moet toegeven, ik vind Hinckley wel leuk… Hij is vrijwel de enige spreker die de lachers op zijn hand krijgt in een voor de rest oersaaie bedoening. En ik bedoel: OERsaai. Elke preker spreekt alsof hij net uit een diepe coma is ontwaakt. En gezien de gemiddelde leeftijd van de apostels, is dat bij velen trouwens het geval.

Behalve de voltooiing van de restauratie van het tabernakel op Temple Square en het feit dat Hinckley nog altijd in leven is, valt er over de conferentie niet veel te melden. Het voorpagina-artikel van de Daily Herald, de plaatselijke krant van Provo, vat de hoofdboodschap als volgt samen: “Echtgenoten, bemin en koester uw vrouwen. Ze zijn uw kostbaarste bezit (!) Vrouwen, moedigt uw mannen aan en bidt voor hen. Ze hebben alle hulp nodig die ze kunnen krijgen (!!!) en “Ouders, behandelt uw kinderen liefdevol. Ze zijn de komende generatie die uw naam zal eren.” Voor de rest sloofden de sprekers zich eens te meer uit om hun kerk aanvaardbaar te maken voor de buitenwereld.
Never on Sunday
Wat doen mormonen op andere zondagen? Dan zitten de kerken afgeladen vol. En er zijn veel kerken in Utah. Gisteren, op weg naar de mall, passeerde ik drie kerken op een afstand van
- lees kerkmagazines
- bereid gebeden voor
- bezoek een zieke
- ga naar een les in de tempel
- Nodig iemand uit die zelf niet kan koken, zoals een bejaarde
- Verras iemand in nood met een bezoekje
- Maak een lijst op van leden die vervoer nodig hebben naar de kerk en pik hen op.
- Vind een unieke manier om minder actieve families bij te staan
- Bezoek de tempel samen met een vriend die geen lid is
- Bezoek een bejaardentehuis
- Praat in de wagen of tijdens het eten over wat je vandaag in de kerk hebt geleerd
- Zet kerkelijke tapes of video’s op
- Neem ochtendlijke kerkdiensten op video op en bekijk ze later
- Lees voor uit religieuze (kinder)boeken
- Plaats kinderen per twee samen in een kamer met een boek of een spelletje zodat ze elkaar individueel leren kennen
- Op die manier kunnen moeder en vader tijd alleen doorbrengen en bijvoorbeeld een origineel ontbijt klaarstomen voor de kinderen
- Organiseer het familiealbum (foto’s, dia’s, videobanden)
- Laat oma of opa verhalen vertellen over henzelf of andere familieleden
- Decoreer collectebussen voor de kerk en missies
- Maak een familiewandeling in de vrije natuur
- Maak een ideeënbus met “dingen te doen op zondag”
- Oefen een familiaal muziekrecital in
- Voer ze op in een bejaardentehuis of kinderhospitaal
- Maak schaduwportretten van familieleden of profeten en plak ze in het familiealbum
- Leer breien en maak iets voor een vriend
Enfin, de lijst gaat maar door: maak een Bijbelse poppenkast, een Bijbels gedicht, een Bijbelse musical, schrijf bedankbrieven, maak een knipselkrant met je favoriete artikels uit het kerktijdschrift, maak een puzzel van een religieuze beeltenis, een kalender met de verjaardagen van profeten en familieleden, studeer religieuze geschiedenis, plan familieactiviteiten, leer kinderen nieuwe vingerspelletjes (???), organiseer een religieuze quiz, speel hangman (!), maar alleen met religieus geïnspireerde woorden, organiseer elke zondag een “waarom ik van je houd”-sessie voor telkens een ander familielid…
Je zou voor minder hopen dat het maandag was. Alleen de laatste (nr. 109) vond ik wel leuk: “Bak koekjes voor een ouder koppel of een minder actieve familie uit je kerkring. Laat ze achter op een mooie schotel voor de deur, bel aan, en ren dan weg.”
Jack Mormons
Houden alle mormonen zich aan al die strenge sociale regels? Natuurlijk niet. Maar een vijfde van de mormonen respecteert de “wet der tienden” die zegt dat je een tiende van je inkomen moet afdragen aan de kerk. Maar ook andere kerkelijke verplichtingen worden door alsmaar meer mormonen steeds minder nagekomen. Ze worden ‘Jack Mormons” genoemd. Ze gaan nog maar zelden naar de kerk, nemen niet deel aan kerkelijke sociale activiteiten, drinken koffie en alcohol… Maar gevraagd naar hun godsdienstige overtuiging is, zullen ze wel antwoorden dat ze mormoons zijn. In het tijdperk van cyberspace plaatsen veel mormoonse kinderen vraagtekens bij hun geloof.
Sommigen rebelleren en laten dit zien door hun haren zwart te verven en op te scheren, hun nagels te lakken, zich te hullen in de meest bizarre kleren. Ze lijken op punks, ontsnapt uit de seventies. Het zijn overigens de enige “mormonen” die herkenbaar zijn. Want mormonen zijn als homoseksuelen: je kunt het er niet aan zien. Behalve bij een kleine minderheid.

Dus, naarmate de kerk groeit, wordt de spoeling van hardcore mormonen dunner. Op termijn kan je dus verwachten dat de mormoonse kerk hetzelfde lot zal ondergaan als de katholieke kerk in België. Misschien kunnen we daarvoor bidden…
31-03-07
Dirty Jo Punsters
Dirty Jo Punsters
In Spanish Fork, een klein stadje van ongeveer 25.000 inwoners op zo’n dertig kilometer ten zuiden van Provo, op een steenworp van het gemeentehuis, bevindt zich de enige seksshop van Utah County. EEN SEKSSHOP IN HET HART VAN MORMONENLAND? Ja, alleen heet het hier geen seksshop, maar een lingerieboetiek. In schril contrast met het uitstalraam, volgestouwd met frivool ondergoed, staan brave kinderkleertjes tentoongesteld in de winkel ernaast.

“Wij komen shoppen voor de wetenschap,” zegt Susan, een goede kennis van mijn gastheer. Susan werkt als familieverpleegster voor het Utah Valley Family Medicine Center in Provo, is gespecialiseerd in hulpverlening aan slachtoffers van seksueel geweld en forensisch onderzoek. De winkelierster, pikzwart haar en dito nagels, gotische look, kijkt haar met wijd opengesperde ogen aan. Ze heeft al veel excuses gehoord, maar dat… Ze werpt een schichtige blik in mijn richting. Ik blijf schaapachtig staan. “Ik ben op zoek naar een zo realistisch mogelijke kunstvagina,” gaat Susan onverstoord verder. De ogen van Dirty Jo (eigenlijk Tresa Ahlen) rollen bijna uit hun kassen. “We leren onze verpleegsters foto’s nemen van de binnenkant van de vagina van verkrachtingsslachtoffers, en laten ze liever niet oefenen op echte patiënten.” “Oh, I see,” prevelt Tresa. Ik betwijfel het. Na wat meer uitleg over wie ze is, wat ze doet en waarom ze persé een kunstvagina nodig heeft, is de mist helemaal opgeklaard. Tresa troont ons mee naar een kleine, in roze gloed gedompelde ruimte achteraan in de boetiek.
Een muur van dildo’s slaat mij in het gezicht. Je waant je in de seksboetiek van Samantha van “Sex and the City. Vijftig centimeter lange penissen met eikels aan weerszijden, rode, blauwe, zilveren, gouden, appelblauw zeegroene latexpiemels, batterijen al dan niet inbegrepen. Er zijn zelfs drie verschillende modellen van kabouterhoofden met een lange wipneus. Kabouters staan bekend voor hun nieuwsgierigheid. Maar in die context krijgt het gezegde ‘je neus in iemand anders zaken steken’ toch een andere betekenis. Aan een andere muur hangen tussen de lotions, erotisch snoepgoed en allerhande seksspeeltjes een rijke verzameling kunstvagina’s. Je verwacht het echt niet in het hartje van Utah. Tresa ontpopt zich tot een echte vagina-expert en geeft voor degenen die daarin zijn geïnteresseerd enorm interessante details over elk model, elk materiaal en elke dimensie. Na een grondig onderzoek van de –in mijn ogen toch- rijke stock, blijkt geen enkele vagina geschikt voor Susan. De meeste zijn te klein (wat een verschil met de dildo’s), of missen te weinig attributen (sic). Ik bedoel, ze zijn niet gedetailleerd genoeg. “Ik had een zeer groot en realistisch model, maar heb het onlangs verkocht,” zegt Tresa. “Zaterdag plaats ik een nieuwe bestelling. Je kunt je vagina dan woensdag al komen afhalen.”
"Prima, maar wat als ik van mening verander?” vraagt Susan bezorgd.
“Geen nood, we raken ze wel aan iemand anders kwijt.”
Tresa kent haar pappenheimers.
We staan weer op straat. De neonverlichting van Zion Bank staart me als een bilboard van God de Vader verwijtend aan. Hoe kan een seksshop gedijen in een gemeenschap van fanatieke Bijbelvreters? (ik weet het, domme vraag). En vergeet niet, de mormonen hebben drie heilige boeken. Bovendien bestaat Tresa's pikante boetiek al sinds 1990. Haar geheim? Ze blijft op een bijzonder vernuftige manier binnen de krijtlijnen van de plaatselijke wet. Zo mogen volgens een gemeentewet van september 2005 winkels die volwassen boeken- en video’s of seksspeeltjes verkopen zich niet langer vestigen in het stadscentrum. Ook zaken die betrekking hebben tot seksuele ontmoetingen vallen uit de boot. Daarmee bedoelt het gemeentebestuur vooral naakt worstelen en strippen. De nieuwe ordonnantie is liberaler dan de vorige, want er wordt ditmaal een uitzondering gemaakt als het naakt “opvoedkundige doelstellingen” nastreeft. Bovendien worden alleen zaken geviseerd die minstens 15 procent van hun omzet halen uit seksueel georiënteerde producten, of ten minste 15% van hun oppervlakte eraan besteden. Welnu, dat gat in de wet laat Tresa toe producten te verkopen om andere gaten te vullen. Boeken en video’s zijn er niet te koop, en het grootste gedeelte van de boetiek wordt ingenomen door sexy lingerie. In de plaatselijke gele gids vindt je haar niet terug onder “Sex Shop” maar wel onder “Adult Novelties, Boutique, Lingerie, Shoes”.
Toch kan ik me niet van de indruk ontdoen dat Tresa veel meer dan 15% van haar winkelruimte besteedt aan seksartikelen. Thuis gekomen, bekijk ik de foto’s die ik van de boetiek heb genomen. Pas dan valt mijn euro. De naam van Tresa's winkel loopt verder door boven de vitrine met kinderkledij. Ssssssst….

Dirty Jo Punsters
170 N Main Street, Spanish Fork, UT 84660 Tel
801-798-2485
Susan Chasson is voorzitster van de International Association of Forensic Nurses en zoekt in die hoedanigheid contacten in Europa. Kan je haar helpen? Mail me.

30-03-07
25 jaar verplicht wapenbezit
25 jaar verplicht wapenbezit
Binnenkort viert Kennesaw feest. Op 1 mei zal het 25 jaar geleden zijn dat de gemeenteraad van het voorstadje van Atlanta, Georgia, een lokale wet goedkeurde die elk gezinshoofd verplicht een vuurwapen en bijhorende munitie te bezitten. Het wordt ongetwijfeld een knalfeest.
De wet is gebaseerd op het idee dat wapenbezit goed is tegen misdaad (u leest het goed). Maar ze was ook een reactie tegen een ordonnantie van Morton Grove in Illinois die het bezit van handwapens verbood. Sinds de nieuwe wet is de misdaad in Kennesaw (die overigens al laag was) wel systematisch blijven dalen, ook al steeg de bevolking er in de laatste 25 jaar van 5.000 naar 30.000. In Morton Grove gingen de misdaadcijfers echter in stijgende lijn.
Conclusie: hoe meer wapens, hoe minder misdaad? Dat is in elk geval wat de brave burgers van Kennesaw ons willen doen geloven. Dat hun stadje welvarender is en een hogere banengroei heeft dan de rest van Georgia is echter een veel plausibeler uitleg. Juist die gunstige economische ontwikkeling verklaart ook de zeer lage misdaadcijfers in Utah. Hier in Provo doen de meeste mensen hun voordeur niet op slot als ze even weggaan voor boodschappen. Garages en achterdeuren blijven meestal ongesloten. Sleutels vergeten? Geen probleem... Ook auto’s worden open gelaten, vaak met de sleutels in het contact. En een verplichte wapendracht is hier niet van toepassing. Maar op heel veel ramen van winkels en bedrijven zie je wel een bordje 'Help wanted". Misdaad floreert nu eenmaal beter in streken waar bedrijfsdeuren gesloten blijven voor nieuwe werknemers.
Naakte chocoladen Jezus
Chocoladen Jezus
Gedaan met lachen om mormonen. Laten we het even over de katholieken hebben. In New York is er in de katholieke gemeenschap grote beroering ontstaan naar aanleiding van een levensgroot standbeeld van Jezus, helemaal gemaakt van chocolade. Het betreft een kunstwerk van Cosimo Cavarello, “My Sweet Lord” geheten. Goed gevonden, of niet?
Vanwaar de beroering? Pasen is toch het chocoladefeest bij uitstek? Waarom protesteren katholieken niet tegen een chocoladen Sinterklaas, weliswaar een speler uit een lagere klasse, maar toch ook een heilige? Het probleem van het beeld van Cavarello is niet alleen dat het bedoeld is om op te eten of af te likken, maar ook dat het volledig naakt is. Geen lendendoek dus.
“My Sweet Lord” is anatomisch volledig correct:
21:46 Gepost door Jean Lievens in Actualiteit | Permalink | Commentaren (0) | Tags: new york, humor, 008 | Facebook |
Toiletten
Toiletten
Mijn eerste bezoek aan de Verenigde Staten was in 1998. Aangezien vliegtuigtoiletten alsmaar kleiner worden naarmate ik ouder word, had ik mijn afvalstoffen bewaard tot in de luchthaven van Newark. Na het passeren van de douane (niets aan te geven?) rende ik –negen jaar geleden kon ik dat nog- naar de toiletten. Niemand had mij gewaarschuwd. Geen enkele toeristische gids bereidt je daarop voor. In Amerika, het land der preutse puriteinen, hebben de toiletdeuren een zijwaartse kier van een goede centimeter. Misschien is die kijkspleet wel een maatregel tegen vuile manieren op het toilet, maar ik zit er toch niet op mijn gemak. Als ik van op de pot mensen zie passeren, zien die mij ook, denk ik dan. Trouwens, ze hoeven niet eens diep te bukken of hoog te rijzen om mij vanuit een andere ooghoek gade te slaan.

Die toiletbouw is alomtegenwoordig, niet alleen op luchthavens. Het is een verborgen culturele trek van de Verenigde Staten, die trouwens ook tot uiting komt in zwembaden. Ik kan alleen spreken over Utah en omstreken, maar in het zwembad van Provo bijvoorbeeld, ben je als man verplicht een bermuda te dragen. Een speedo is onkies en geeft aanleiding tot uitwijzing. Let daar eens op in Amerikaanse films. Op stranden en aan zwembaden dragen alle jongens en mannen een lange zwembroek. Maar om je in een dergelijke bermuda te wurmen, krijg je wel geen eigen hokje, nee, er zijn alleen gemeenschappelijke kleedkamers. De preutsheid geldt blijkbaar alleen tegenover het andere geslacht. Toch vreemd in een staat waarin homo’s nog altijd niet uit hun hok durven komen. Nu ja, ze kunnen altijd terecht in de kleedkamer.
Lelijk
Lelijk
Nergens is het contrast tussen de pracht van de natuur en de lelijkheid ten gevolge van de menselijke tussenkomt beter merkbaar dan in Utah. En dan heb ik het niet alleen over de ontelbare abominabele reclameborden langs de wegen, maar vooral over die afschuwelijke bovengrondse bekabeling. Dat geldt uiteraard voor heel Amerika, maar hier valt het gewoon extra op.

Telefoonlijnen en elektriciteitskabels horen onder de grond. Opgeruimd staat netjes. Bovendien is dat een stuk veiliger. Als er bij ons een boom omwaait, is het ergste wat er kan gebeuren dat hij op je hoofd belandt. Hier is de kans groot dat hij in zijn val een telefoon- en elektriciteitskabel meesleurt waardoor een hele streek zonder, jawel, telefoon en elektriciteit komt te zitten. En geen kat ziet je liggen. Vinden ze je toch, dan kunnen ze geen ziekenwagen bellen. Trouwens, de kans op omwaaiende bomen is hier beduidend groter dan bij ons. Amerika, het land van orkanen, tornado’s en andere natuurrampen. Help! Hallo? De lijn is dood… En ik zie niets. Goed voor griezelfilmclichés, slecht voor al de rest.
Je kunt je overigens ook de vraag stellen waarom in dit door natuurgeweld geteisterde land zoveel huizen in hout worden opgetrokken. Nooit gehoord van de drie kleine biggetjes? Disney maakte er in 1933 al een tekenfilm over. Misschien is de kans op overleven groter in een ingestort houten huis, ik weet het niet. Als je moet kiezen tussen verpletterd worden door een houten balk of een blok beton? Liever de korte pijn.

De Mormonen, een verhaal apart (deel 2)
De Mormonen, een verhaal apart (deel 2) De mormoonse kerk is een van de snelst groeiende godsdienstgemeenschappen in de Verenigde Staten. In 1950 telde de “Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen” ruim een miljoen leden, twintig jaar later waren het er drie miljoen, vandaag zijn ze naar schatting al met twaalf miljoen. De helft ervan leeft in de VS. De mormoonse kerk boekt vooral vooruitgang in ontwikkelingslanden. In Latijns-Amerika en op de Filippijnen groeit ze echt als kool. In thuisland Utah wonen 2,5 miljoen mensen, waarvan ongeveer 75% mormonen. De meeste Amerikaanse mormonen wonen dus niet langer in de ‘mormonenstaat’, maar in Californië en de buurtstaten Arizona, Nevada, Wyoming, Idaho en Colorado, maar ook in Canada. Een strikte hiërarchie De top van de mormoonse kerk is georganiseerd naar het model van Jezus en zijn apostelen. Sinds 12 maart 1995 is Gordon Hinckley de president van de Kerk van de Heiligen der Laatste Dagen. Hij is de directe opvolger van Joseph Smith, profeet, ziener en onthuller. Dat betekent dat God spreekt door de mond van Hinckley. In tegenstelling tot de katholieke kerk die het moet stellen met een plaatsbekleder van Christus, hebben de mormonen een springlevende profeet. Nu ja, hij is al 96, maar nog altijd bijzonder kwiek voor zijn leeftijd. Tussen haakjes, Utah heeft de gezondste bevolking van de USA. Dat heeft de staat vooral te danken aan de strenge door de kerk opgelegde gezondheidsregels. Zo mogen mormonen geen koffie, thee, alcohol of andere stimulerende middelen gebruiken en tabak is helemaal uit den Boze. De kerk raadt naast lichaamsbeweging het gebruik van veel granen, groeten en fruit aan, en weinig vlees. Het lichaam is nu eenmaal de tempel van de geest. Utah is tot slot veruit de enige plaats ter wereld waar mannen een hogere levensverwachting genieten dan vrouwen. Misschien heeft dat te maken met het baren van veel, heel veel kinderen (en de opvoeding van al die morm(els)oontjes. De kerk verbiedt seks voor het huwelijk. Daarna kan het niet meer op: hoe meer kinderen, hoe beter. Maar dat terzijde. Het grote voordeel van een direct contact met God is dat de kerk nu en dan een grote bocht kan nemen zonder uit de bocht te gaan. Polygamie is een probleem voor aansluiting bij de VS? Niet erg, God verschijnt bij de profeet en het is gedaan met polygamie. Nu, er zijn naar schatting nog altijd enkele tienduizenden mormonen die polygamie bedrijven. Ze behoren niet tot de officiële kerk, maar tot allerhande splintergroepen. Het is op een dergelijk gezin dat de schitterende HBO-serie ‘Big Love’ is gebaseerd. De mormoonse kerk heeft historisch ook de reputatie racistisch te zijn. Tot 1978 konden zwarten er geen deel van uitmaken omdat ze volgens Smith ‘het teken van Kaïn’ droegen. Als vandaag aan Hinckley gevraagd wordt waarom zijn kerk zolang racistisch is geweest, antwoordt hij onbeschroomd ‘I don’t know’. In elk geval kregen zwarten, alweer via een revelatie, in 1978 gelijke rechten. Maar tot vandaag is Utah de staat met het kleinste percentage zwarten van de VS, minder dan één procent. Hincley wordt geflankeerd door twee raadgevers. Samen vormen ze het Presidium, een soort van triumviraat. Eigenlijk heeft Hincley al langer de touwtjes in handen, want zijn twee voorgangers zweefden op het randje van de seniliteit. Onder het Presidium staat de Raad der Twaalf Apostelen. De meesten zijn hoogbejaarde heren, zoals het in sterk hiërarchische organisaties betaamt. Ondanks die strikte machtsstructuur, draait de kerk vrijwel volledig rond onbezoldigde vrijwilligers. Maar aangezien de godsdienst vrijwel het hele sociale leven bepaalt en controleert, kan je moeilijk van vrijwilligheid spreken. Elke mormoons jongetje wordt op zijn twaalfde al tot priester gewijd. Meisjes niet. Vrouwen bekleden immers geen officiële plaats in de kerk, maar spelen eerste viool in het gezin. Ondanks haar traditionele rol van huisvrouw en babymachine, kan de vrouw in Utah al stemmen van 1870. Andere rariteiten Wat onderscheidt mormoonse kerk nog van andere religies? Ten eerste is er het systeem van de afdrachten, de ‘wet der tienden’. Elke mormoon wordt geacht een tiende van zijn maandinkomen af te staan aan de kerk. Die telt 12 miljoen leden, dus reken maar uit. De mormoonse kerk baadt in de weelde. De tempels en administratieve gebouwen van de mormonen in Salt Lake City stralen dan ook rijkdom uit. Ze doen denken aan de architectuur in Las Vegas: glitter en kitsch. Een andere overeenkomst met Las Vegas (en Disneyland) zijn de toeristen. Met meer dan vijf miljoen bezoekers per jaar is Temple Square, het hart van het Rijk der Mormonen, een van de toeristische trekpleisters van de Verenigde Staten. Het veeleisende karakter van de mormoonse kerk is ongetwijfeld een belangrijke reden waarom ze in de meer ontwikkelde landen veel moeilijker van de grond komt. Dat naast de complete inhoudelijke prietpraat natuurlijk, maar dat geldt voor alle godsdiensten. Naast het inkomen uit de afdrachten, geschat op twee miljard dollar per jaar, heeft de kerk van de Heiligen der Laatste Dagen een dikke vinger in de pap in heel wat ondernemingen. Mormonen staan overigens bekend als gewiekste zakenlui. Anderzijds ook als reusachtige naïevelingen, waardoor Utah een uitverkoren jachtterrein is voor allerhande sjacheraars. Voorts zijn ze oerconservatief en de trouwste volgelingen van de Republikeinen. Publieke uitgaven voor sociale voorzieningen, wegen, openbaar vervoer… het is aan een mormoon niet besteedt. Die sociale rol is weggelegd voor de kerk. Dat is meteen de belangrijkste reden van haar groei in Latijns-Amerika en andere derdewereldlanden. In het bijzonder alleenstaande vrouwen met kinderen vormen een gemakkelijke prooi. Op de glijbaan van financiële en andere steun rollen ze bijna automatisch de kerk binnen. Voor de financiering van die ontwikkelingshulp en ander sociaal werk sparen de mormonen letterlijk het eten uit hun mond. Iedere eerste zondag van de maand is het vasten geblazen. Het uitgespaarde geld spekt de mormoonse sociale zekerheidskas. Bekering van levenden en doden Als een Bijbelventer aan uw deur belt en het is geen bejaarde getuige van Jehova, dan is het vast een kortgeknipte mormoonse snaak in pak en das. Mormonen zijn immers geboren missionarissen. Letterlijk! Elke jongen wordt geacht op zijn negentiende gedurende twee jaar op eigen kosten (van zijn ouders natuurlijk) en op vrijwillige basis (daar heb je het weer) op missie te vertrekken. Hij mag kiezen naar waar, maar de kerk beslist (en stuurt hem meestal ergens volledig anders). Je vindt Mormoonse zendelingen in alle uithoeken van de wereld. De moeilijkste missielanden bevinden zich in West-Europa. Al dat zendingswerk levert wel een mooie economische troef op: nergens in de VS heeft de bevolking een betere talenkennis dan in Utah. Telefoon- en computermaatschappijen schieten er paddenstoelen uit de grond. Maar denk liefst twee keer na als je in een restaurant of elders zit te grappen over mormonen. De kans dat iemand je begrijpt, is echt reëel… Mormonen zijn misschien nog het best gekend voor hun belangstelling in genealogie. Ze draven niet alleen de aardbol rond om levende mensen te bekeren, maar ook om de gegevens van doden op te snorren om ze te redden voor het hiernamaals. Dat laatste is ongetwijfeld een gemakkelijkere klus en bovendien heeft iedereen er wat aan. Als je op zoek bent naar gegevens van je voorouders, kun je beter naar Salt Lake City trekken dan naar, pakweg, Zoutenaaie. Daar bevindt zich immers de burgerlijke stand van heel de planeet. De stamboomgegevens worden bewaard op microfilms die Toch nog een woordje uitleg over die belangstelling voor het dodenrijk. Mormonen geloven dat er een leven is na de dood. Je moet dan wel tijdens je aardse leven gedoopt worden. Maar wat met al die arme sloebers van voorouders die geboren zijn voor de oprichting van de kerk van Joseph Smith, of die er nooit mee in contact zijn gekomen? Niet eerlijk! Gelukkig kunnen ze retroactief gedoopt worden, maar dan moeten ze wel eerst opgespoord worden. Mormonen reizen dus de wereld rond op zoek naar hun voorvaderen, zodat die in het eeuwige leven kunnen herenigd worden met hun familie. Ze schatten dat er geregistreerde gegevens bestaan van ongeveer 7 miljard mensen. Laten we dus maar hopen dat er in het hiernamaals plaats genoeg is…
28-03-07
De Mormonen…een verhaal apart
De Mormonen…een verhaal apart
Laten we het hier even hebben over de Mormonen. Er bestaan bij ons immers tal van misverstanden over de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, zoals de kerk in een hele mondvol wordt genoemd. Of beter: bijna niemand weet er een snars van af. Mormonen? Zijn dat aanhangers van de Moonsekte? Of zijn dat die mannen met grote zwarte hoeden die nog met paard en kar rijden? Ik heb die film gezien, met Harrison Ford… Hoe heet die ook al weer?
Het eerste beeld dat inderdaad opkomt bij het woord “Mormonen” is dat van een religieuze sekte. Of bij analfabeten, dat van stoffen die door endocriene klieren via de bloedbaan aan doelcellen of -organen worden afgegeven. Is de Mormoonse kerk een sekte? Ja, in de zin dat elke religie een sekte is. Nee, in de zin dat het de vijfde grootste christelijke godsdienst van de VS betreft. De Mormoonse kerk telt naar eigen zeggen ongeveer twaalf miljoen leden, waarvan de helft in de Verenigde Staten. Maar het is ongetwijfeld de meest Amerikaanse godsdienst die je je kunt inbeelden. En net als alle godsdiensten, is het Mormoonse geloof gebaseerd op een wonderlijk sprookje…
Een vrij zinnige uitleg
Goddank, ben ik niet religieus opgevoed. Een mogelijk nadeel van een vrijzinnige opvoeding is echter dat je het risico loopt godsdienstige mensen ongewild te beledigen. Zeker in de langetenenclub van religieuze fanatici is het op eieren lopen. Daar kunnen Deense cartoonisten, de Salman Rushdies en de Borremansen van deze wereld over meespreken. Maar goed, laat het duidelijk zijn, ik wil niemand voor het hoofd stoten, ook al zie ik geen echt verschil tussen God de Vader en, laten we zeggen, Moeder de Gans. Ik vind nu eenmaal dat de Bijbel en andere korans lezen als een sprookjesboek. Wat is het verschil tussen het verhaal van Jezus die vissen vermenigvuldigt en het sprookje ‘Tafeltje dek je, ezeltje strek je’ van de gebroeders Grimm? Dat er in het eerste geen knuppel uit de zak komt? Of vergelijk de film ‘The Ten Commandments’ van Cecil B. DeMille met ‘The Lord of the Rings’ van Peter Jackson. Zie jij het verschil tussen de trucjes van Charlton Heston als Mozes en die van Ian McKellen als Gandalf? Volgens mij gebruiken ze zelfs dezelfde staf.
Maar goed, als je gelooft in het splitsen van de Rode Zee, de Toren van Babel, lopen over water en opstaan uit de doden, waarom zou je dan ook niet geloven dat Jezus ‘en passant’ ook in Amerika is verrezen? Welnu, juist dat laatste (oké, onder andere) wordt door katholieken, protestanten en andere christelijke gelovigen op hoongelach onthaald. Mormonen zijn volgens hen geen echte christenen, ook al geloven ze in het oude en het nieuwe testament. Dat derde boek is er echter teveel aan. Sinds de voormalige gouverneur van Massachusetts, Mitt Romney, zich Republikeins kandidaat heeft gesteld voor de presidentsverkiezingen van 2008, woedt er in de VS een groot mediadebat of een mormoon het wel kan schoppen tot het hoogste ambt. Mormoon zijn... het is een zwaar kruis om dragen. De ironie is dat de mormoon Romney de enige Republikeinse kandidaat is die altijd trouw is gebleven aan een en dezelfde vrouw, terwijl zijn rivalen Gulliani en McCain verschillende huwelijken achter de rug hebben. Nu ja, de Mormoonse kerk staat polygamie sinds 1890 niet meer toe. Maar tot vandaag blijft het een gevoelig onderwerp, waarmee een mormoon absoluut niet kan lachen.
Het verhaal van Joseph Smith
De stichter van de Mormoonse kerk is Joseph Smith, schitterend vertolkt door griezelfilmicoon Vincent Price in de film ‘Brigham Young’ (1940, op dvd te verkrijgen in zone 1; ik vind het een aanrader…). Je kunt je moeilijker een meer Angelsaksische naam voorstellen. Het is alsof Jan Smit in het negentiende-eeuwse Vlaanderen een nieuwe godsdienst zou beginnen. Want dat is eigenlijk precies wat er in 1820 gebeurde in Amerika. De toen 14-jarige Joseph was op zoek naar de ‘juiste kerk’, vond er geen, bad, en kreeg als antwoord een visioen. Daarin vertelden God en Jezus dat er geen enkele kerk deugde, een stelling die ik alleen maar kan beamen. Maar God en Jezus hadden een ander idee in petto. Ze gaven Joseph de taak om een echte kerk op te richten, zoals die bestond ten tijde van Jezus. In die toch niet te onderschatten onderneming kreeg Joseph hulp van andere boodschappers, onder andere de engel Moroni (niet te verwarren met Tolkien). Die leidde Joseph naar een heuvel (Cumora), waar een aantal gouden platen lagen verborgen. Net als de in steen gehouwen tien geboden van Mozes (of vijftien als je de versie van Mel Brooks gelooft), onthulden die een wonderlijke geschiedenis. Want wat bleek? Niet Columbus en ook niet de Vikings hebben Amerika ontdekt, maar wel de Joden. Ongeveer 600 jaar voor Christus stak een volk uit het oude Jeruzalem de grote plas over en belandde in Midden-Amerika. Het waren de oervaders van de indianen. Met behulp van God als tolk vertaalde Smith die geschiedenis in het Engels. Zo werd het “Boek van Mormon” geboren, genoemd naar de profeet Mormon die een samenvatting had gemaakt van de verslagen van de profeten uit het oude Amerika.
In 1827 kreeg Joseph Smith Johannes de Doper over de vloer die hem tips gaf over kerkorganisatie. Drie jaar later werd de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen officieel geboren. Daarmee is Mormoonse kerk precies even oud als België. Alleen gaat ze waarschijnlijk een betere toekomst tegemoet, maar dat is een ander verhaal. De nieuwe kerk werd door de meeste Amerikanen echter zeer wantrouwig bekeken. Ik denk dat dit te maken heeft met haar sociale organisatie. Net als de eerste Christenen eigenlijk verdoken communisten waren, had ook de kerk van Smith bijzonder linkse trekjes, zoals het afstaan van een deel van het inkomen voor de gemeenschap, het zorgdragen voor de armen en de zwakkeren, enzovoort. Ook het visioen waarin God een pleidooi had gehouden voor polygamie, was geen grote hulp voor integratie. Smith strompelde van de ene vervolging naar de andere en werd op 27 juni 1844 uiteindelijk door een menigte gelyncht in Carthage, Illinois (in de film valt Vincent Price achterwaarts door een raam, maar dat is Hollywood).
Brigham Young: Way out West
Na de dood van Smith splitste de Mormoonse kerk na een machtstrijd tussen de zoon van Smith en Brigham Young. De meerderheid volgde Young, die, alweer naar Bijbelse traditie, een ware exodus organiseerde naar het westen, op zoek naar een eigen sektestek in de Nieuwe Wereld. Na een onmenselijke tocht in weer en wind en door berg en dal, arriveerden de Mormoonse pioniers in 1847 uiteindelijk in een valei aan een groot, zout meer in Utah (genoemd naar de plaatselijke indianenstammen, de Uintah, Ouray en Utes). Young sprak de historische woorden: “This is the place”. Salt Lake City was geboren. De regio maakte op dat moment nog deel uit van Mexico. Een jaar later werd Utah na een oorlog afgestaan aan de Verenigde Staten. In 1851 werd Brigham Young er uitgeroepen tot gouverneur.
De noeste Mormonen slaagden erin de dorre vallei om te vormen tot een welvarende streek waarin zich ook steeds meer niet-mormonen kwamen vestigen. Van in het begin wilden de Mormoonse leiders aansluiting bij de Verenigde Staten, maar het duurde tot 1896 vooraleer Utah formeel werd erkend als 45ste staat. Het grootste struikelblok was de polygamie. Dat is meteen ook de reden waarom de Mormoonse kerkleiders veelwijverij uiteindelijk afzworen. Brigham Young zelf overleed in
Tot daar de voorgeschiedenis. Hoe het verder ging en waar de kerk vandaag staat… daar kom ik later op terug….
21:38 Gepost door Jean Lievens in mormonen | Permalink | Commentaren (1) | Tags: mormonen, salt lake city, humor, polygamie, 003 | Facebook |
27-03-07
Leve Amerika!
Leve Amerika!
Ondanks mijn linkse overtuigingen, ben ik gek op Amerika. Niet alleen ben ik verliefd op grote steden als New York en San Francisco, maar ook op het verbluffende natuurschoon van de Midwest: de Grand Canyon, Bryce, Canyonlands, Zion, Arches, Yellowstone, Yosemite… Pure natuur, maar toch voorzien van comfortabele toiletten, stromend water en elektriciteit. Tot een glazen brug over het ravijn toe. Maar echte liefhebbers kunnen nog altijd uitdrogen in de woestijn, opgepeuzeld worden door een beer of toegetakeld door een bergleeuw. De kans bestaat, zo getuigen waarschuwingsbordjes in sommige natuurparken: ‘If attacked, fight back’.
Niets in Amerika doet denken aan België, maar toch voel ik me er minstens even thuis. Precies opgeslokt door mijn teevee… Zozeer is de Amerikaanse cultuur bij ons doorgedrongen. Iedereen lijkt er wel ontsnapt uit een soap of film. Je moet er natuurlijk wel van houden . Welnu, I love it! Zowel in fictie als in werkelijkheid.
Sinds het aantreden van George Walker Bush als 43ste president van de Verenigde Staten, wordt Amerika echter niet alleen als natie, maar ook als volk hoe langer hoe meer uitgespuwd door de rest van de wereld. Nu, dat was al langer het geval op driekwart van de planeet, maar niet in Europa. Als je bij ons vandaag de VS verdedigt, moet je wel een rechtse zak zijn, of erger.
Wat me vooral stoort, is dat dit ongenuanceerde antiamerikanisme vooral wordt uitgebazuind door degenen die op kop lopen van antiracistische betogingen.
Amerikanen … de Marokkanen van links? Het zijn maar een paar letters verschil…
Oude mensen die de Tweede Wereldoorlog aan de lijve hebben ondervonden, kunnen Duitsers vaak niet uitstaan. Toch vind ik dat je zelfs in dat extreme geval een onderscheid moet maken tussen een 'volk' en zijn regering, ook al trekt die laatste op oorlogspad en verbrandt miljoenen mensen in gasovens. Op dezelfde manier is de afkeer of het misprijzen tegenover Amerikanen als gevolg van de arrogante buitenlandse politiek van de VS (de inval in Irak om maar een voorbeeldje te geven) verstaanbaar, maar verwerpbaar.
Had iemand iets tegen 'Irakezen' toen Sadam er de scepter zwaaide? Nee, iedereen had te doen met hen. Tegen Russen onder Stalin of Chinezen onder Mao? Of dichter bij huis, tegen Spanjaarden onder Aznar of Polen onder Lech Kaczynski? Die laatste is nog een stuk conservatiever dan Bush, geloof me vrij. Het is dan ook onfair om met de vinger te wijzen naar dat “domme volk dat twee keer voor Bush koos”, maar geen woord te reppen over inwoners van een Europese lidstaat die een president aan de macht brachten die Bush Junior ver achter zich laat op het hellend vlak van (extreem) rechts. Bovendien heeft amper een kwart van de Amerikanen effectief voor Bush gestemd . De helft van de bevolking gaat niet eens stemmen, omdat ze -en je kan ze niet volledig ongelijk geven- nu eenmaal het verschil niet zien tussen Democraten en Republikeinen. En van de andere helft die wél gaat stemmen, wou de meerderheid zes jaar geleden Gore in het Witte Huis. Maar dat wisten we al. Dat Bush voor een tweede keer werd verkozen, heeft alles te maken met 9/11 en de "oorlog tegen het terrorisme".
Dus: ik hou van dit land, zijn bevolking (of toch een groot deel ervan), maar niet zijn leiders. Zeker niet de huidige.